In de vele jaren dat ik inmiddels als familierechtadvocaat werkzaam ben blijkt steeds weer dat een echtscheiding of een verbreking samenleving een van de heftigste gebeurtenissen in iemands leven is. Zeker als er minderjarige kinderen bij betrokken zijn.
Juist door al die emoties die meespelen, de verwijten over en weer, kan het haast niet anders of de kinderen dreigen de dupe te worden van de strijd die de ouders met elkaar menen te moeten leveren.Om te voorkomen dat er gedurende langere tijd alsmaar geruzied wordt over wat er met de kinderen moet gebeuren,over bijvoorbeeld hoe hoog de bijdrage moet worden die een van de ouders voor het kind (of kinderen) moet betalen of over de omgang, heeft de wetgever een regeling bedacht die er op neerkomt dat er geen echtscheiding mag worden aangevraagd als de ouders niet eerst alle kwesties die rond het kind spelen keurig hebben vastgelegd in een plan: het zogenaamde ouderschapsplan.Alleen als onomstotelijk vast komt te staan dat de ouders absoluut niet in staat zijn er samen uit te komen, zal de rechter een echtscheiding uitspreken zonder ouderschapsplan. Maar dit zijn echt uitzonderingen.
Als mij gevraagd wordt wat er per se in dat plan moet staan, kan ik het volgende aangeven.
- Er dienen minimaal afspraken te worden opgenomen met betrekking tot het gezag, de zorg- en de opvoedingstaken en bovendien ten aanzien van financiële afspraken in verband met de bijdrage in de kosten van opvoeding en verzorging van de kinderen. En bedenk dat het kind bij het opstellen van de inhoud van het ouderschapsplan door de ouders dient te worden betrokken. Het zal van leeftijd en bevattingsvermogen van het kind afhangen hoe dat precies moet gebeuren. Best lastig dus.
- Wanneer een kind tijdens het huwelijk van de ouders wordt geboren, dan hebben de ouders van rechtswege het gezamenlijk ouderlijk gezag over het kind. Na de echtscheiding blijft het gezamenlijk gezag in stand. Enkel en alleen wanneer blijkt dat het kind door de echtscheiding klem komt te zitten en het in stand houden van het gezamenlijk gezag niet in het belang van het kind is, zal de rechter het gezamenlijk ouderlijk gezag wijzigen in een éénouder gezag. Over het algemeen neemt de rechter dit niet snel aan, dus moet je van goede huize komen wil je dat gezag gewijzigd krijgen.
- Het gezamenlijk gezag houdt in dat de ouders samen alle belangrijke beslissingen met betrekking tot het kind dienen te nemen. Denk hierbij aan de schoolkeuze of ingrijpende medische behandelingen. Ook dient de andere gezaghebbende ouder schriftelijk toestemming te geven voor de aanschaf van een ID-kaart of voor een vakantie.
- Ouders die niet gehuwd zijn dienen zelf het gezamenlijk ouderlijk gezag bij de rechtbank te regelen. Als ongehuwde ouders het gezag niet hebben geregeld dan is alleen de moeder belast met het ouderlijk gezag.
- Voorts dienen de ouders afspraken te maken over de hoofdverblijfplaats van het kind en de zorg- en contactregeling. De ouder op wiens adres het kind staat ingeschreven heeft recht op de kinderbijslag en het kindgebonden budget. Afhankelijk van of er sprake is van een co-ouderschap of een omgangsregeling dienen er nadere afspraken te worden gemaakt over de verdeling van de te ontvangen kinderbijslag en dat kindgebonden budget.
- Bij een co-ouderschap worden de zorgtaken tussen de ouders bij helfte verdeeld. Hierbij is het van zeer groot belang dat de ouders in staat zijn om goed met elkaar te communiceren over het kind.
- Een standaard omgangsregeling, overigens, is een regeling van éénmaal in de veertien dagen een weekend en de helft van de vakanties en de feestdagen.
- De ouders dienen nadere afspraken te maken over hun bijdrage in de kosten van opvoeding en verzorging van de kinderen. Om de bijdrage per ouder vast te stellen wordt gekeken naar het netto besteedbaar inkomen van beide ouders toen zij nog samenwoonden. Aan de hand van de leeftijd van het kind wordt met behulp van de behoeftetabel berekend wat het kind kost., wat dus zijn behoefte is. Afhankelijk van hun inkomen wordt vervolgens via de draagkrachttabel bepaald hoeveel de ouder met zijn inkomen kan bijdragen in de kosten van opvoeding en verzorging van het kind, ook wel kinderalimentatie genoemd. Uiteraard wordt hierbij ook nog rekening gehouden met de zorgkorting.
- Ook dienen in het ouderschapsplan nadere afspraken te worden gemaakt over bijzondere kosten van het kind, zoals schoolkosten, de aanschaf van duurdere zaken zoals een fiets of laptop en extra medische kosten. Deze bijzondere kosten worden meestal naar rato van het inkomen van de ouders verdeeld.
- Nadat het ouderschapsplan is opgesteld dienen de ouders dit jaarlijks te evalueren. Wanneer er sprake is van gewijzigde omstandigheden dient het plan in goed onderling overleg aangepast te worden. Indien dit niet mogelijk is dan dient de kwestie ter inhoudelijke beoordeling aan de rechter te worden voorgelegd.
Kortom, zoals u ziet komt er nogal wat bij kijken om een goed ouderschapsplan op te stellen. Toch is het niet zo’n moeilijke klus als het op het eerste gezicht lijkt, als de ouders maar in staat zijn nog behoorlijk met elkaar te communiceren… maar o wee als dit niet het geval is: dan is het toch raadzaam u te laten bijstaan door een deskundige.
Mr Manuela Michiels is als advocaat werkzaam bij Bonnier Advocaten en heeft meer dan 15 jaar ervaring in het personen- en familierecht. Zij is als geen ander in staat om u te begeleiden bij het opstellen van een ouderschapsplan.
Heeft u hulp en/of vertegenwoordiging nodig bij uw echtscheiding en/of opstellen van een ouderschapsplan? Ook dan bent u bij Bonnier Advocaten aan het juiste adres.
Neem vrijblijvend contact met ons op.